Recensie Parool Deus Ex Machina
Recensie door Hans Renders, 2 oktober 2008.
“ […] in Deus ex Machina een essay van de Engelse schrijfster Zadie Smith. Zij zet vraagtekens bij het in de spreektaal opgenomen woord kafkaësk. Doorgaans wordt daarbij gedacht aan smalle gangen die naar deuren leiden, die op hun beurt weer naar andere deuren leiden om op die manier een bureaucratisch labyrint aan te duiden.
Toch schreef Kafka in zijn mysterieuze roman Het proces maar weinig van dit soort scènes. Het zijn niet de kamers waarin de hoofdpersoon Joseph K. zich bevindt die bureaucratisch en labyrintisch zijn, of de mensen die hem tegenhouden, het is eerder de oneindige tijd die nodig is om ergens te geraken, volgens Smith. We spreken haar niet tegen. Toch durf ik te beweren dat er meer mensen zijn die onder kafkaësk verstaan dat de bureaucratie haar eigen onlogica creëert waardoor alles oneindig lang duurt. […]
De in Parijs wonende Nederlandse filosofe Claire Polders waagt zich aan een gedurfd experiment door een verhaal te schrijven geïnspireerd op de romans en verhalen van Kafka ‘en het werk van de filosoof Giorgio Agamben’. Wie die laatste is, weet ik niet, maar Polders slaagt erin een wandeltocht van een meisje dat haar schoenen verliest, tot een verhaal te smeden dat zelfs door Zadie Smith kafkaësk genoemd zou worden. Intrigerend nummer van Deus ex Machina.”
Voor hen die willen weten wie Agamben is, het Wikipedia artikel is niet slecht.