Citaat 05

Roland Barthes
'Men verwacht van de taal van de schrijver niet dat het de realiteit representeert, maar dat het betekenis geeft.'
(Mythologies, 1957)


Taal is voor Barthes geen neutraal instrument. In zijn boek Mythologies beschrijft hij hoe taal gebruikt wordt om de ervaring van realiteit te beïnvloeden.
Het gaat hem niet om de intentie van de auteur of spreker: het doet er niet toe of men bewust of onbewust een vocabulair gebruikt. Hij wil alleen aantonen dat de taal een systeem van tekens is, waar een dieperliggende betekenis in te vinden is.
Barthes wil de talige mythen waarmee we in ons dagelijks leven te maken hebben, ontmaskeren. Mythen geven namelijk een betekenis aan de realiteit, die niet intrinsiek of natuurlijk is, maar die geïnspireerd wordt door een ideologie. Wat we normaal gesproken zien als 'neutraal taalgebruik' schept in werkelijkheid een illusoire realiteit die dient om de echte machtstructuren in de maatschappij aan het oog te onttrekken.
Als we een tekst lezen, moeten we dit volgens Barthes onmiddellijk veronderstellen: de taal van de schrijver representeert niet neutraal wat is, maar geeft een specifieke betekenis die door de lezer ontmaskerd moet worden.


terug naar overzicht citaten
vorige citaat
volgende citaat