Vriendendienst of zakenruil: een hachelijke economie

Zoals veel auteurs lukt het mij (nog) niet om geheel van de pen te leven. Om die reden doe ik er andere klussen naast, zoals het ontwerpen van websites. Het is creatief werk, bij vlagen zelfs inspirerend, en ik breng tijd met interessante mensen door. Toch zou ik het meteen opgeven wanneer mijn financiën dat toelieten. Schrijven is alles wat ik wil.

Deze week ontving ik een verzoek dat me in verlegenheid bracht. Of misschien was het eerder een zakenvoorstel: iemand met wie ik op goede voet sta, maar die ik geen intieme vriendin noem, omdat we elkaar te weinig toevertrouwen, mailde me dat ze een website nodig had en mij in ruil daarvoor een van haar lithografieën wilde schenken. Ze wilde weten of ik dat een eerlijke deal vond.

De persoon in kwestie is een beginnend kunstenares die interessante werken maakt, maar nog geen galerie heeft kunnen vinden om ze te exposeren. Ze heeft een paar exemplaren aan vrienden verkocht en bij ons huwelijk hebben mijn man en ik een afdruk cadeau gekregen. Ik vind het mooi wat ze maakt, maar zit niet om een nieuwe lithografie te springen – ons huis is klein en we hebben nog zoveel in de kast staan wat we zouden willen ophangen. Bovendien: ik ontwerp om mijn inkomen te spekken. Met een ruil ben ik dus alleen geholpen, indien het iets was wat ik echt nodig heb. Ook het bedrag dat mensen mij doorgaans voor een site betalen, zou ik in mijn huidige situatie nooit aan één kunstwerk uitgeven. Voor mij was het dus geen eerlijke deal.

Maar was dat erg? Kon ik niet gewoon een simpele site voor haar maken als gratis vriendendienst en de lithografie als cadeautje beschouwen? Ja, dat zou zeker gekund hebben, als zij haar ruilvoorstel niet had gedaan. Een vriend helpen is een nobele daad en ik voel mij graag nobel. Maar juist omdat zij een ruil had voorgesteld, zag ik de transactie door mijn zakelijke bril en met mijn zakelijke logica wees ik het voorstel af.

Is oprechte dankbaarheid me dus meer waard dan een onevenredige compensatie? Zaken doen met vrienden is een hachelijke economie.