Nummer twee
En toen stond er opeens een nieuwe roman voor de deur. Of misschien is het een novelle. Dat is lastig inschatten in dit stadium. Het is een simpel verhaal over relaties en onderhuidse spanningen en de laatste dagen heb ik nergens anders aan kunnen denken dan aan de personages van deze vertelling. Prachtig, zou je denken, alleen: ik was al met een andere roman bezig, de opvolger van Salto mortale. Ik heb zelfs al honderd pagina’s aantekeningen, dertig pagina’s fragmenten, een structuur en een synopsis klaar.
Dit is mij nog niet eerder overkomen. De keren dat ik afscheid nam van een zojuist geschreven roman, kwam een reeks nieuwe ideeën bij me langs, alsof ze aanvoelden dat deze schrijver weer beschikbaar was. En er was altijd één idee dat eruit sprong, één idee dat dwingender en urgenter was dan andere, één idee dat mijn nieuwe roman zou worden. En nu, nu zijn er twee die even sterk aan me trekken en kiezen kan ik niet.
Ik vermoed wel een beetje waar het hem in zit. Mijn verlangen om een simpele roman te schrijven bestaat al heel lang. Na De verdwijning van Eva Zomers dacht ik: nu even iets rechttoe-rechtaans, iets zonder sprongen in de tijd en filosofische onderlagen. Salto mortale begon hoopvol als een huis clos, een verhaal in een beperkte tijd en ruimte, alleen: simpel werd het niet. Na drie jaar werk aan dit boek, gunde ik mezelf opnieuw een ongecompliceerde vertelling en met het verlangen om over de dood van mijn vader te schrijven, dacht ik aan een autobiografische roman te kunnen werken zonder al te veel poespas. Maar toen las ik De Toverberg, dook ik in de essays van Calvino en Kundera en stapelden de aantekeningen zich op. Deze zogenaamd ongecompliceerde roman laat zich niet een-twee-drie schrijven. Het is een karwei geworden, dat veel onderzoek en voorbereiding vergt. Heerlijk, een uitdaging, mijn eigen grenzen verleggen; deze roman komt er heus wel, al is het waarschijnlijk niet morgen.
Het is alleen niet zo vreemd dat er nu opeens een tweede verhaal opduikt, een verhaal dat niet vraagt om ingenieuze composities of onderlagen. Een verhaal dat zijn kracht zal ontlenen aan de details en aan de manier waarop de personages met elkaar omgaan.
Ik geloof niet dat het gemakkelijker zal zijn om dit boek te schrijven. Geenszins. Een simpel verhaal is voor mij misschien nog veel moeilijker, omdat ik geen gebruik kan maken van de ideeën die in mijn andere romans vaak juist het zwaartepunt vormen. Maar het verlicht mijn hart een tweede project te hebben, naast dat loodzware andere boek, dat nog aan het rijpen is. Vanaf vandaag schrijf ik twee romans tegelijkertijd.