Filosofie Scheurkalender 2010 (12)
‘Het gerechtshof wil niets van u. Het ontvangt u wanneer u verschijnt en het laat u weer gaan wanneer u vertrekt.’ (Franz Kafka, Der Prozess, 1925)
In Het Proces raakt hoofdpersoon Josef K. verstrikt in een ondoorgrondelijk rechtsysteem. Op een dag wordt hij zonder aanleiding onder huisarrest gezet in afwachting van zijn proces. Hij weet niet waarvoor hij wordt aangeklaagd, maar overtuigd van zijn onschuld gaat Josef K. de strijd met het gerechtshof aan.
Hij komt terecht in een absurde wereld waarin alles bepaald wordt door onzichtbare rechters en de overal aanwezige bureaucratie. Trots probeert hij zich staande te houden, maar geleidelijk beseft hij dat er niets van hem verwacht wordt. Het gerechtshof wil helemaal niet dat hij zichzelf verdedigt, het wil alleen dat hij op gezette tijden komt en op gezette tijden weer vertrekt. Pas wanneer hij merkt dat zijn inspanningen geen enkel effect hebben op zijn proces, geeft hij het op en laat hij zich als een mak lam naar de slachtbank leiden.
Het gerechtshof – of het leven – wil niets van de mens. Je wordt geboren en je gaat weer dood, meer wordt er blijkbaar niet van je verwacht.