Actrice versus wetenschapper

Alle mensen zijn gelijk, maar sommigen zijn meer gelijk dan anderen. Vrijheid van meningsuiting geeft je het recht je buurman met een deurmat te vergelijken, je baas een rechtse trut te noemen en in een ingezonden brief je gif te spuien over de benen van je zwager. Maar wanneer je iets wilt zeggen over beroemde mensen, moet je oppassen, want dan lijkt het ineens veel gemakkelijker om iemand aan te klagen voor belediging of smaad.  Zelfs wanneer je geen enkele kwade opzet heb.

Vorige maand zag ik daar een voorbeeld van in een brief van een advocaat. In het scenario van mijn man kwam een scène voor waarin de ingelijste portretten van twee iconische (lang overleden) actrices naast elkaar aan de wand hangen. De personages in de film kijken naar die portretten en vragen elkaar: wie vind jij de mooiste?

De producent rook gevaar en besloot op veilig te spelen door de scène naar de stichting van beide actrices te sturen. Van de vertegenwoordiging van de één, een uitdagende actrice, kwam het antwoord ‘geen bezwaar’. Van de vertegenwoordiging van de ander, een stijlvolle actrice, kwam de reactie dat ze het niet toestonden: deze klassieke actrice mocht nooit met de sexbom vergeleken worden. Wilde mijn man niet vervolgd worden, dan moest hij de scène herschrijven of de naam van de stijlvolle actrice verwijderen.

Dit weekend moest ik aan dit voorval denken toen ik een hoofdstuk las uit het boek van een bekende goeroe. In de tekst voert de auteur Einstein op en vat hij de relativiteitstheorie zo belachelijk simpel samen dat ik het niet anders kon zien dan een belediging. Zelf begrijp ik de relativiteitstheorie evenmin, maar ik  gebruik Einstein niet om vage theorieën te verdedigen. Als stijlvolle actrices een stichting hebben die hen beschermt tegen vergelijkingen met minder stijlvolle actrices, dan zou er ook een stichting moeten bestaan die Einstein beschermt tegen dit soort naamsmisbruik.